5مارس 2023- علیرغم خطرات سلامتی و افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری ها و شرایط همراه با چاقی، این معضل همچنان در سراسر جهان شایع تر می شود. اگرچه بیماری های همراه با چاقی (مانند دیابت) به خوبی شناخته شده اند، اما تحقیقات دقیقی در مورد ارتباط بین میزان چاقی و بروز این بیماری ها وجود ندارد.

در این مطالعه، گروه تحقیقاتی پروفسور TAMORI Yoshikazu و همکارانش نشان دادند که چگونه سطح چاقی بر شیوع سه بیماری شایع شامل دیابت، فشار خون بالا و دیس لیپیدمی، در مردان و زنان تأثیر متفاوتی دارد. تجزیه و تحلیل داده‌های تقریباً 11000 ساکن ژاپنی 65 ساله ی شهر کوبه نشان داد که افزایش چاقی خطر ابتلا به هر سه بیماری را در مردان افزایش می‌دهد. با این حال، افزایش چاقی در زنان به طور قابل توجهی خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا را افزایش می دهد، با این حال خطر ابتلا به دیس لیپیدمی را اندکی افزایش می دهد.

نتایج نشان داد که کاهش وزن در کاهش خطر ابتلا به دیابت، فشار خون بالا و دیس لیپیدمی در مردان و دیابت و فشار خون در زنان موثر است. با این حال، کاهش وزن به تنهایی برای کاهش دیس لیپیدمی در زنان کافی نیست.

این مطالعه بر اهمیت درک دقیق چگونگی تأثیر چاقی بر پیشرفت بیماری‌های همراه در گروه‌های قومی و جنسیتی مختلف تاکید می‌کند تا بتوان راهنمایی‌ها و درمان مناسب ‌تری به بیماران داد.

این نتایج اولین بار در 9 فوریه 2023 در Scientific Reports منتشر شد.

نکات اصلی

·        تجزیه و تحلیل 11000 ساکن 65 ساله شهر کوبه نشان داد که 9.7٪ دیابت، 41.0٪ فشار خون و 63.8٪ دیس لیپیدمی داشتند.

·        هر چه بیمار چاق تر باشد، بروز دیابت و فشار خون بالا به طور قابل توجهی افزایش می یابد. از سوی دیگر، بروز دیس ‌لیپیدمی حتی در افراد با وزن طبیعی بالا بود و به تدریج همراه با درجه چاقی افزایش یافت.

·        در مردان، افزایش چاقی منجر به افزایش خطر ابتلا به هر یک از 3 بیماری شده است. اگرچه افزایش چاقی به طور قابل توجهی خطر ابتلا به دیابت و فشار خون را در زنان افزایش می دهد، خطر ابتلا به دیس لیپیدمی را به تدریج افزایش می دهد و در گروه زنان با چاقی کلاس 1، کمی به اوج خود رسید.

پیشینه تحقیق

چاقی می تواند باعث ایجاد عوارض در بسیاری از بیماری ها، کاهش امید به زندگی سالم و کاهش کیفیت زندگی شود. دیابت، فشار خون بالا و دیس لیپیدمی، بیماری های شایع مرتبط با چاقی هستند که باعث سخت شدن شریان ها (تصلب شرایین) می شوند که با ایجاد شرایط تهدید کننده زندگی مانند سکته مغزی و بیماری قلبی مرتبط می باشد.

به طور خاص، افراد از قومیت شرق آسیا (از جمله مردم ژاپن) مستعد ابتلا به اختلالات متابولیک هستند، حتی اگر فقط کمی چاق شوند. با این حال، هنوز تحقیقات دقیقی در مورد رابطه دقیق بین درجه چاقی و میزان بروز بیماری های مرتبط با چاقی، انجام نشده است.

سن 65 سالگی،اغلب در کشورهای توسعه یافته مانند ژاپن شروع سالمندی محسوب می شود. اگرچه جلوگیری از اضافه وزن در سنین بالا بسیار مهم است، اما اجتناب از کم وزنی یا بیش از حد لاغر شدن نیز ضروری است زیرا این امر می تواند منجر به سارکوپنی و ضعف شود.

در این مطالعه، محققان شیوع دیابت، فشار خون بالا و دیس لیپیدمی را در رابطه با نمایه ی توده ی بدنی در میان حدود 11000 ساکن 65 ساله شهر کوبه، بررسی کردند. آنها همچنین خطر ابتلا به این بیماری ها را در سطوح مختلف چاقی از طریق مقایسه با داده های شرکت کنندگان در محدوده وزن طبیعی ارزیابی نمودند.

روش تحقیق

شیوع سه بیماری همراه مرتبط با چاقی (دیابت، فشار خون بالا و دیس لیپیدمی) در سطوح مختلف BMI با استفاده از داده های ساکنان 65 ساله شهر کوبه که در بیمه سلامت ملی ژاپن ثبت نام کرده بودند، تجزیه و تحلیل شد. علاوه بر این، محققان خطر ابتلا به بیماری را در سطوح بالاتر BMI در مقایسه با وزن طبیعی (خطر بیماری) ارزیابی کردند.

شیوع بیماری به شرح زیر بود: دیابت 9.7 درصد، فشار خون بالا 41.0 درصد و دیس لیپیدمی 63.8 درصد. شیوع همه این بیماری ها همراه با درجه چاقی افزایش یافت، اما دیابت و فشار خون به ویژه با پیشرفت چاقی به طور قابل توجهی افزایش یافت. از سوی دیگر، شیوع بالای دیس لیپیدمی (60%) حتی در گروه وزن طبیعی مشاهده شد و شیوع دیس لیپیدمی به تدریج همراه با پیشرفت چاقی افزایش یافت. این روندها در زنان بارزتر بود.

از نظر خطر بیماری، نمایه ی توده ی بدنی(BMI) بالاتر با افزایش خطر برای هر 3 بیماری در مردان مرتبط بود. در مقابل، برای زنان خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا به طور قابل توجهی با BMI افزایش یافت، اما خطر دیس لیپیدمی تنها اندکی افزایش داشت و در گروه زنان با چاقی کلاس 1،کمی به اوج خود رسید.

اهمیت نتایج و تحقیقات بیشتر

تقریباً هیچ تحقیقی پیش از این رابطه بین بروز بیماریهای همراه با چاقی و سطح چاقیرا بررسی نکرده بود.مطالعات پیشین تنها تایید مبهمی از افزایش خطر ابتلا به این بیماری ها با اضافه وزن، ارائه کرده بودند. بنابراین، ارائه ی راهنمایی روشن در مورد میزان کاهش وزن مشخصی که باعث کاهش خطر این بیماریها در درمان بیماری‌های سبک زندگی و چاقی می‌شود، دشوار است. با این حال، این مطالعه نشان داد که کاهش وزن در مردان در کاهش خطرات دیابت، فشار خون بالا و دیس لیپیدمی موثر است. درحالیکه در زنان، کاهش وزن در کاهش شیوع دیابت و فشار خون بالا موثر است، اما کاهش وزن به تنهایی برای کاهش دیس ‌لیپیدمی کافی نیست و راهنمایی برای بهبود سبک زندگی (مانند رژیم غذایی و ورزش) و درمان دارویی نیز لازم است.

فراتر از 3 اختلال بررسی شده در این مطالعه، بسیاری از بیماری های جدی دیگر وجود دارند که با چاقی مرتبط هستند، از جمله انفارکتوس مغزی، بیماری عروق کرونر، استئاتوهپاتیت غیر الکلی، سندرم آپنه خواب و استئوآرتریت. درک دقیق میزان شیوع این مشکلات سلامت مرتبط با چاقی در سطوح مختلف چاقی بسیار مهم است تا پزشکان بتوانند با توجه به سن و جنسیت بیمار راهنمایی و درمان بهتری ارائه دهند. چنین برآوردهایی از اثربخشی کاهش وزن همچنین مرجع مهمی برای اقتصاد سیستم مراقبت های بهداشتی است.

توضیح تکمیلی

نکته 1. معیارهای تشخیصی برای 3 بیماری همراه با چاقی در این مطالعه:

دیابت: سطح گلوکز پلاسمای ناشتا بیش از 126 میلی گرم در دسی لیتر و سطح HbALc بیش از 6.5٪. بیماران تحت درمان با عوامل کاهش دهنده قند خون نیز در این گروه قرار داده شدند.

فشار خون بالا: فشار خون سیستولیک بیش از 140 میلی‌متر جیوه یا فشار خون دیاستولیک بیش از 90 میلی‌متر جیوه (یا هر دو). بیماران تحت درمان با داروهای ضد فشار خون نیز در این گروه بودند.

دیس لیپیدمی: غلظت تری گلیسرید(TG) بیش از 150 میلی گرم در دسی لیتر، غلظت کلسترول LDL بیش از 140 میلی گرم در دسی لیتر یا غلظت HDL-C کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر. بیماران تحت درمان با داروهای کاهنده چربی نیز در این گروه بودند.

نکته 2: نسبت شانس در این مطالعه نشان دهنده خطر ابتلا به هر بیماری در هر سطح چاقی است، با این فرض که خطر ابتلا برای یک فرد با وزن طبیعی 1.0 است.

نظر محقق اصلی این تحقیق دکتر تاموری یوشیکازو

اختلالات سلامتی همراه با چاقی را می توان از طریق کاهش وزن بهبود بخشید. با این حال، تا کنون هیچ بررسی دقیقی در مورد درجات مختلف چاقی صورت نگرفته است، بنابراین توصیه عمومی مبنی بر اینکه "کاهش وزن مهم است" بدون توجه به بیماری های همراه به بیماران داده شده است.

در حالی که این تحقیق نشان داد اگر چه چاقی تأثیر زیادی بر دیابت و فشار خون دارد، تأثیر آن بر دیس ‌لیپیدمی در زنان به این اندازه مشهود نیست. با این حال، سطح کلسترول LDL و TG در خون در زنان یائسه افزایش می یابد. از این رو مهم است که توجه داشته باشیم که این تحقیق به بررسی زنان 65 ساله پرداخته است.

دیس لیپیدمی به غیر از چاقی ناشی از عوامل مختلفی است (از جمله عوامل ژنتیکی، سن، هورمون ها، رژیم غذایی و ورزش). بنابراین، برای بیماران مبتلا به دیس لیپیدمی، به ویژه زنان، نه تنها کاهش وزن، بلکه حفظ سبک زندگی سالم با پرهیز از مصرف بیش از حد چربی و قند، اجتناب از مصرف الکل و ورزش منظم و کافی، ضروری است.

مشخص شده است که در افراد آسیای شرقی (از جمله مردم ژاپن) چربی احشایی به راحتی در شکم آنها تجمع می یابد و حتی چاقی جزئی، می تواند منجر به دیابت، فشار خون بالا و دیس لیپیدمی شود. چاقی همچنین با طیف گسترده ای از بیماری های دیگر از جمله سرطان، آسم برونش و اختلالات روانی مانند افسردگی مرتبط است. با توجه به اینکه بسیاری از بیماری‌ها با چاقی مرتبط هستند، برای مطالعات تحقیقاتی آینده جمع ‌آوری داده‌هایی در مورد مردم ژاپن به منظور درک خطرات خاص برای هر اختلال سلامت در هر سطح از چاقی برای افراد این قوم و افزایش امید به زندگی سالم، حیاتی است.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20230302/Obesity-level-affects-the-prevalence-of-diabetes-hypertension-and-dyslipidemia-in-men-and-women-differently.aspx